Hành trình vào thăm tuyến lửa : NGHĨA TRANG LIỆT SỸ TRƯỜNG SƠN

Theo lịch trình, 12 giờ 30  ngày 23 tháng 7 năm 2016, xe rời Phong Nha- Kẻ Bàng đi về hướng tây bắc vào đường ĐT 20 rồi ra quốc lộ 15 ( Đường Hồ Chí Minh) hướng về nghĩa trang Liệt sỹ Trường Sơn ở xã Vĩnh Tường , huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị.

14 giờ 10, xe dừng trước lối vào khu nhà khánh tiết, đền thờ chủ tịch Hồ Chí Minh và các anh hùng liệt sỹ tại cổng nghĩa trang liệt sỹ Trường Sơn để đoàn vào dâng hoa và thắp hương tri ân.

Nghĩa trang liệt sỹ Trường Sơn là nơi quy tập phần mộ các liệt sỹ của quân giải phóng miền nam Việt nam và quân đội nhân dân Việt nam trên tuyến đường Trường Sơn hay còn được gọi với cái tên "đường mòn Hồ Chí Minh". Được tọa lạc trên khu đồi Bến tắt thuộc địa phận xã Vĩnh Tường ,huyện Gio Linh, tỉnh Quảng trị.cạnh đường Quốc lộ 15 cách trung tâm tỉnh lỵ thành phố Đông Hà khoảng 38 km về phía tây bắc, cách Quốc lộ 1A ( đoạn ở thị trấn Gio Linh) chừng 20 Km.

Các ngôi mộ được bắt đầu quy tập tại đây từ cuối năm 1974, nghĩa trang được xây dựng từ ngày 24/10/1975 và hoàn thành vào ngày 10/4/1977. Đây là nghĩa trang có quy mô lớn nhất Việt nam, có diện tích 140.000m2 nằm trên 5 quả đồi ở cạnh thượng nguồn sông Bến Hải. Nơi ranh giới phân đôi 2 miền Nam - Bắc trong hời kỳ chiến tranh Việt Nam ( Chống Mỹ cứu nước). Khu trung tâm ( Tượng đài rộng 7.000m2) nằm trên một ngọn đồi cao 32,4m,có đài tưởng niệm cao bằng đá trắng rỗng  ruột và khuyết 3 mặt. Bốn khu mộ liệt sỹ ( rộng 23.000m2)được xếp theo tỉnh,thành phố trải trên 5 quả đồi. xen kẽ các khu mộ  là những cánh rừng ( rộng 60.000m2), khu hồ cảnh 35.000m2, mạng đường ô tô rải nhựa 15.000m2, các lối đi được lát đá, gạch, tráng xi măng có hoa nở 2 bên suốt 4 mùa. mỗi khu đều có nhà tưởng niệm với các kiến trúc phảng phất hình ảnh các vùng miền quê Việt nam ( đây là khu an táng của 10.333 anh hùng ,liệt sỹ quân giải phóng miền nam Việt nam và quân đội nhân dân Việt nam). 

Năm 1999 Nghĩa trang liệt sỹ Trường Sơn được chính phủ Việt nam quyết định nâng cấp thành nghĩa trang liệt sỹ cấp quốc gia và cho tân trang lại khu liệt sỹ ( các phần mộ được chia thành 10 khu vực theo địa phương nơi các liệt sỹ sinh ra và một khu vực cho 68 liệt sỹ khuyết danh. các phần mộ được xây dựng kiên cố có sơ đồ mộ chí và được 24 quản trang trông nom gìn giữ chu đáo). Xây dựng thêm hệ thống tường rào bao quanh, bổ xung mô hình sở chỉ huy, biểu tượng các địa phương, các cụm tượng đài, hệ thống thoát nước, điện nội bộ,nhà khánh tiết và đài tổ quốc ghi công....Đây là công trình đền ơn đáp nghĩa đồ sộ nhất, quy mô nhất có tính nghệ thuật cao thể hiện lòng thương nhớ sâu sắc, niềm biết ơn vô hạn và sự tôn vinh thầm kín của quân và dân ta đối với các anh hùng liệt sỹ nơi đây. Bởi nghĩa trang Liệt sỹ Trường sơn là nơi an nghỉ đời đời của các chiến sỹ đã hy sinh anh dũng trên tuyến đường mòn Hồ Chí Minh trong thời kỳ chống mỹ cứu nước.

Thật lạ cho cả quá trình đi, cũng như lúc đến Truông bồn, trên đường đoàn đi, trời nắng chang chang nhưng khi đoàn đến những nơi thăm viếng các anh hùng liệt sỹ thì trời lại trở nên u ám, dịu mát (như ở Nghĩa trang liệt sỹ Trường sơn này lúc này còn kèm theo cả mưa nhỏ nữa) làm cho lòng người man mác khôn nguôi. 

14 giờ 30, đoàn làm lễ đặt vòng hoa, dâng hương tại đền thờ Bác Hồ và các anh hùng Liệt sỹ khu nhà khánh tiết ngoài cổng nghĩa trang

Sau lễ đặt vòng hoa,dâng hương, đoàn lên xe vào khu trung tâm dâng hương tại đài tưởng niệm các anh hùng liệt sỹ.

Hôm nay cũng có nhiều đoàn đến thăm, hoa của các đoàn đến viếng đã được dựng hai bên chân tượng đài.

Cùng với đoàn còn có 2 đoàn cựu chiến binh và một đoàn của doanh nghiệp địa phương cũng đến viếng.
 Sau lễ dâng hương, theo quê quán, mọi người tản ra đi tìm nơi thắp hương cho các anh hùng liệt sỹ là đồng hương quê mình. Chính vì không lường trước tình huống này mà đoàn suýt vỡ chương trình tiếp theo do nhóm Vĩnh phú về xe muộn. Tôi đến thắp hương khu vực dành cho thành phố Hà nội (bên phải đài tưởng niệm các anh hùng liệt sỹ) nhưng vì thấy nhiều người đã thắp nơi đây nên tôi đi qua thắp hương cho khu bên cạnh dành cho tỉnh Hải Hưng và tỉnh Hà Bắc. Nhìn các ngôi mộ thẳng hàng, thẳng lối như ngày hội quân, nhiều quá, đông quá, nghe tiếng chuông ngân mà cảm thấy bùi ngùi, lại chạnh lòng nhớ những lần ghé thăm nghĩa trang Vị Xuyên nơi đồng đội cùng sư đoàn tôi đã nằm xuống nơi đây trong chiến tranh bảo vệ biên giới phía bắc chống quân Trung quốc xâm lược. Cảm ơn, cảm ơn các Bác, các Chú, các Cô, các Anh, các Chị , những người đồng chí "chung câu quân hành" đã nằm lại nơi đây cho non sông đất nước này liền một giải, cho đất nước này được hòa bình, mãi mãi xanh tươi và đời đời bền vững.

Lên xe rời khỏi nghĩa trang mà lòng lại nhủ lòng: còn sức khỏe ta còn có dịp thăm viếng nơi đây